Badania prenatalne — co warto wiedzieć?

Badania prenatalne umożliwiają kontrolę stanu rozwijającego się w łonie matki płodu oraz wykrycie ewentualnych nieprawidłowości lub wad genetycznych. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników zalecają wykonywanie badań USG prenatalnego w 1, 2 oraz 3 trymetrze ciąży. Co warto wiedzieć o badaniach prenatalnych i dlaczego warto je wykonywać?

Badania prenatalne 1,2 3 trymestru:

• Badania prenatalne – czemu są tak istotne?
• Badania prenatalne 1 trymestru – co trzeba sprawdzić na początku ciąży?
• Badania prenatalne 2 trymestru – diagnostyka mamy i dziecka
• Badania prenatalne 3 trymestru i przygotowanie do porodu

Dlaczego badania prenatalne są tak istotne?

Ciąża trwa 40 tygodni, ze względu na zmiany zachodzące w rozwoju płodu została podzielona na trzy trymestry. W każdym z trymestrów powinno być przeprowadzone przynajmniej jedno badania USG, które pozwala na ocenę rozwoju dziecka i kontrolę procesów ciążowych. Badania prenatalne USG to nieinwazyjne i bezbolesne badanie, które pozwala na wykrycie wad na ich wczesnym etapie i wprowadzenie ewentualnego leczenia. Badanie takie umożliwiają między innymi na zdiagnozowanie wad serca u nienarodzonego dziecka i przeprowadzenie operacji, jeszcze w obrębie łona matki, dzięki czemu dziecko może się rozwijać poprawnie.

Badania prenatalne obejmują również badania genetyczne u kobiet, u których jest zwiększone ryzyko wystąpienia takich zaburzeń. Dotyczy to szczególnie kobiet, które:

• Ukończyły 35 rok życia;
• Partner ukończył 55 rok życia;
• w najbliższej rodzinie były przypadki chorób genetycznych;
• do zapłodnienia doszło metodą in vitro;
• w poprzedniej ciąży urodziło się dziecko z wadą genetyczną.

Jakie badania należy wykonać w pierwszym trymestrze ciąży?

Pierwszy trymestr ciąży jest bardzo istotny, ponieważ w tym czasie powstają wszystkie układu organizmu dziecka. Wszelkie zaburzenia na tym etapie mogą spowodować problemy i wady rozwojowe.

Pierwsze badanie prenatalne jest wykonywane po 10. tygodniu ciąży i składa się z dwóch etapów:

Między 10. a 11. tygodniem pobierana jest krew na test  PAPP-A – jest to badania krwi określające poziom stężenia ciążowego białka osoczowego A (białka PAPP-A) oraz wolnej podjednostki gonadotropiny kosmówkowej (beta-HCG). Są produkowane w czasie ciąży i pełnią funkcję biochemicznych markerów ciąży. Nieprawidłowe parametry PAPP-A mogą świadczyć o zaburzeniach chromosomalnych rozwijającego się płodu.

Między 12. a 13. tygodniem przeprowadzane jest badanie USG, które ma na celu dokładną ocenę rozwijającego się w łonie matki dziecka. Takie badanie, powinien wykonywać ginekolog z wiedzą i doświadczeniem. Istotne znaczenie ma również sama aparatura. Analizowane są parametry pęcherzyka ciążowego i żółtkowego oraz grubość fałdu karkowego, sprawdzana jest również obecność kości nosowej.

Test PAPP-A oraz USG umożliwiają w 97% ocenę, czy ciąża rozwija się prawidłowo.

2 trymestr ciąży – kiedy i jaka diagnostyka jest przeprowadzana

Drugi trymetr ciąży rozpoczyna się z początkiem czwartego miesiąca ciąży i trwa do końca miesiąca szóstego. To moment intensywnego rozwoju dziecka. Płód zaczyna również rosnąć i zwiększa się także ilość wód płodowych. Układy i narządy wewnętrzne dziecka zaczynają coraz lepiej funkcjonować, choć nie są do końca rozwinięte. Pod koniec 2 trymestru można już wyczuć ruchy dziecka.

Badania prenatalne 2 trymestru wykonywane są między 20. a 22. tygodniem ciąży. Podczas diagnostyki oceniana jest ilość płynu owodniowego, lokacja łożyska oraz rozwój płodu. W czasie USG sprawdzane są funkcje serca, ruchy płodu, oraz ułożenie dziecka. Ocenia się również rozmiar główki, mózg, szyję, kręgosłup, klatkę piersiową, budowę serca,  pnie tętnicze, jamę brzuszną i narządy – żołądek i jelita, nerki, pęcherz oraz budowę kończyn.

Zebrane podczas USG informacje umożliwiają ocenę stanu zdrowia dziecka i jego rozwój. W razie wykrycia nieprawidłowości, wykonywana jest pogłębiona diagnostyka i ustalane możliwe opcje leczenia.

Badania prenatalne 3 trymestru i przygotowanie do porodu

Badania prenatalne 3 trymestr https://www.dcg.wroclaw.pl/badanie-i-ii-iii-trymestru.html mają na celu ocenę prawidłowego wzrostu dziecka.

W trzecim trymestrze, czyli od siódmego miesiąca ciąży dziecko szybko rośnie, intensywnie rozwija się również jego kora mózgowa i zmysły. Maluszek zaczyna ruszać główką, ssać kciuk, kształtuje się również odruch  chwytania.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca wykonywania USG 3 trymestru, nawet jeśli pozostałe wcześniejsze badania były prawidłowe. Wynika to między innymi z faktu, że do 20 tygodnia nie wszystkie wady rozwojowe się uwidaczniają do tego czasu. Dodatkowo na tym etapie ciąży można wyłapać zaburzenia wzrostu, czy łożyska.

Wykonania badań diagnostycznych w 1, 2 i 3 trymestrze daje największe szanse prawidłowej oceny rozwoju nienarodzonego dziecka.